Γιατί να εξοικονομήσουμε νερό ;

Γιατί αν όλοι αλλά και ο καθένας χωριστά κάνει ότι μπορεί για να μειώσει τη σπατάλη νερού, τότε το νερό θα επαρκεί και για τους ανθρώπους αλλά και τα άλλα είδη, τους άλλους κατοίκους του πλανήτη. Για σκέψου, λίγα μόλις χρόνια πιο πριν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας κουβαλούσαν το νερό με το σταμνί από πηγές, βρύσες του δήμου και πηγάδια, ενώ σήμερα ανοίγουμε τη βρύση και αφήνουμε το νερό να τρέχει, ακόμα και όταν δεν το χρειαζόμαστε.

Κι εγώ τι μπορώ να κάνω για να μειωθεί η σπατάλη νερού;

Περισσότερα απ' όσα μπορείς να φανταστείς. Μπορείς να γίνεις ένας υπεύθυνος (μικρός) πολίτης, να γίνεις το παράδειγμα για τους συμμαθητές σου αλλά και "δάσκαλος" για τους μεγαλύτερους ώστε να προστατεύσουμε το νερό, αυτό το πολύτιμο αγαθό. Μπορείς να δώσεις το παράδειγμα στο σπίτι και το σχολείο, κάνοντας πράγματα που περιορίζουν τη σπατάλη και προστατεύουν το νερό.

Αν αποφασίσεις μαζί με τους φίλους σου να δημιουργήσεις μια ομάδα που θα ψάξει πληροφορίες και θα διαμορφώσει μια διακήρυξη με το τι πρέπει να κάνουν οι (μικροί και μεγάλοι) πολίτες για την προστασία του νερού, θα δεις ότι υπάρχουν δεκάδες τέτοια μικρά πράγματα που βοηθάνε τον πλανήτη αλλά και αρκετοί άνθρωποι είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια. Ψάξε ιδέες και λύσεις και κάντες πράξη. Δώσε το παράδειγμα. Οι μεγάλοι μάλλον τα έχουν κάνει θάλασσα σ' αυτό το θέμα! Καιρός να πάρουν την υπόθεση πάνω τους οι νεότεροι και τα παιδιά να καλέσουν τους μεγαλύτερους να ακολουθήσουν.

Σε αυτήν τη νερο - ιστοσελίδα θα βρεις πληροφορίες σχετικά με τη σημασία του νερού για τη φύση και τον άνθρωπο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, και ιδέες για το πώς μπορείς να βοηθήσεις ώστε να περιοριστεί η σπατάλη. Επίσης θα βρεις πληροφορίες που μπορείς να δώσεις στους γονείς σου και στο δάσκαλο ή τη δασκάλα σου. Και βέβαια θα βρεις μια ολόκληρη ενότητα αφιερωμένη σε εσένα γεμάτη παιχνίδια του νερού ...

  • Μπορούµε να εξοικονοµήσουµε νερό στο σπίτι;

Μερικές φορές, µας φαίνεται δύσκολο ή άσκοπο να αλλάξουµε κάποιες συνήθειες στην καθηµερινή µας ζωή, γιατί θεωρούµε το νερό που φτάνει ως τα σπίτια µας ότι είναι άφθονο και δεδοµένο. Το νερό, όµως, στις σύγχρονες πόλεις σπαταλιέται αλόγιστα και δε θα είναι για πάντα άφθονο, αν δεν προσέξουµε όλοι.

Δε χρειάζεται να περιορίσουµε τις βασικές ανάγκες µας, µπορούµε µε µικρές αλλαγές στη συµπεριφορά µας να πετύχουµε µεγάλη µείωση στην κατανάλωση νερού. Αρκεί να έχουµε στο µυαλό µας τις παρακάτω τρεις ερωτήσεις:

• Χρειάζεται να χρησιµοποιήσω νερό;

Για παράδειγµα, χρειάζεται να πλύνουµε το πεζοδρόµιο ή την αυλή µε καθαρό, πόσιµο νερό; Θα αρκούσε ένα καλό σκούπισµα...

• Χρησιµοποιώ όσο λιγότερο γίνεται;

Κλείνοντας τη βρύση όση ώρα σαπουνίζουµε τα χέρια µας ή βουρτσίζουµε τα δόντια µας, εξοικονοµούµε 15 λίτρα νερού το λεπτό.

• Το χρησιµοποιώ µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο;

Μπορούµε να πλένουµε τα φρούτα και τα λαχανικά σε µια λεκάνη µε νερό, αντί να τα πλένουµε µε τρεχούµενο νερό µε τη βρύση συνεχώς ανοιχτή, εξοικονοµώντας το λιγότερο δέκα λίτρα την ηµέρα. Το νερό που µένει στη λεκάνη, µπορεί να χρησιµοποιηθεί για το πότισµα των φυτώνή και για άλλες ανάγκες του σπιτιού, αρκεί να µην έχει σαπουνάδα.

  • Εξοικονόμηση νερού στο σχολείο

Πώς θα φαινόταν στους μαθητές αν κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος έκλεινε η παροχή νερού στις βρύσες; Σε ημερίδα, που διοργάνωσε το Δίκτυο Μεσόγειος SOS σε συνεργασία με Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί πρότειναν αυτό το πείραμα ως έναν τρόπο, για να ευαισθητοποιήσουν τους μαθητές και να ξεκινήσουν το πρόγραμμα εξοικονόμησης νερού στο σχολείο. Εδώ θα βρείτε απλές πρακτικές εξοικονόμησης του νερού στο σχολείο!

Όπως και στο σπίτι μας, έτσι και στο σχολείο μπορούμε με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά μας, αλλά και με κάποιες τεχνικές αλλαγές να εξοικονομήσουμε νερό. Ας βάλουμε ένα στόχο... να μειώσουμε την κατανάλωση νερού κατά 20%! Ζητήστε έναν πρόσφατο λογαριασμό της ΕΥΔΑΠ και αφού βρείτε πόσο νερό καταναλώνεται στο σχολείο, υπολογίστε σε λίτρα το 20%. Το σχολείο σας μπορεί να το καταφέρει και να γίνει παράδειγμα για τη γειτονιά και για τα υπόλοιπα σχολεία.

Πρακτικές εξοικονόμησης νερού στο σχολείο
  • Ελέγξτε όλο το σχολείο για διαρροές και φροντίστε να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές ή επισκευές.
  • Ελέγχετε την κατανάλωση νερού, παίρνοντας συχνά την ένδειξη του μετρητή.
  • Σιγουρευτείτε ότι τα καζανάκια έχουν ρυθμιστεί, έτσι ώστε να καταναλώνουν τη λιγότερη δυνατή ποσότητα νερού. Διερευνήστε τη δυνατότητα τοποθέτησης συσκευών εξοικονόμησης νερού.
  • Κάντε συχνούς ελέγχους στις βρύσες και επισκευάζετε τις διαρροές. Αν είναι δυνατό, τοποθετήστε βρύσες, που να κλείνουν μόνες τους.
  • Ενημερώστε τους μαθητές σχετικά με τους τρόπους εξοικονόμησης νερού και τη σημασία τους.
  • Σιγουρευτείτε ότι τουλάχιστον ένας από τους εργαζόμενους στο σχολείο γνωρίζει πώς να σταματήσει την παροχή νερού σε περίπτωση που χρειαστεί.
  • Ποτίζετε τον κήπο του σχολείου, νωρίς το πρωί ή το απόγευμα.
  • Ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση

Η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερών, που έχουν υποστεί επεξεργασία σε μονάδες βιολογικού καθαρισμού πόλεων ή και βιομηχανιών αναμένεται να χρησιμοποιηθούν όλο και περισσότερο στο μέλλον, κυρίως μέσω της προώθησης διπλών δικτύων ύδρευσης παροχής νερού: ενός δικτύου με καθαρό, υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό κι ένα παράλληλο δίκτυο με χαμηλότερης ποιότητας νερό, που προέρχεται από την επεξεργασία λυμάτων και τη συλλογή βρόχινου νερού. Το δεύτερο δίκτυο χρησιμοποιείται για την κάλυψη αναγκών πλυσίματος βεραντών και οχημάτων, ποτίσματος πάρκων και κήπων, χρήσης στα καζανάκια και στις τουαλέτες κι ακόμη στα πλυντήρια αυτοκινήτων κι αλλού.

Επίσης, σε πολλές περιοχές ενισχύεται και προωθείται η επιτόπου, σε επίπεδο κατοικίας, επαναχρησιμοποίηση του νερού από το νεροχύτη, την μπανιέρα και το νιπτήρα για χρήση στην λεκάνη της τουαλέτας, αντί για το καθαρό πόσιμο νερό, που χρησιμοποιείται σήμερα.

Η ανακύκλωση νερού, μολονότι είναι σήμερα περιορισμένη, αποκτά όλο και περισσότερο ενδιαφέρον για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, εξαιτίας της μείωσης των βροχοπτώσεων, ως αποτέλεσμα της αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος. Στη Βόρεια Ευρώπη, αντιθέτως, τέτοιου είδους προγράμματα στοχεύουν πρωτίστως στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς πρόβλημα υδατικών αποθεμάτων δεν υφίσταται σε γενικές γραμμές μέχρι σήμερα.

Στο θέμα της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης του νερού δεν υπάρχουν ενιαίες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ακόμα. Σε μερικές μάλιστα χώρες, μολονότι τέτοια προγράμματα εφαρμόζονται, δεν υπάρχει καν σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο.

Γαλλία

Στη Γαλλία, εδώ κι ένα περίπου αιώνα, τα χρησιμοποιημένα νερά της ευρύτερης περιοχής του Παρισιού ανακυκλώνονται και χρησιμοποιούνται στην άρδευση των καλλιεργειών των γύρω περιοχών. Η διαδικασία αυτή ήταν η μοναδική διαχείριση των χρησιμοποιημένων υδάτων της περιοχής ως το 1940. Στο προσεχές μέλλον, η διαδικασία αυτή αναμένεται να διακοπεί. Ωστόσο, σε άλλες περιοχές της Γαλλίας, 3000 εκτάρια αρδεύονται ήδη με ανακυκλωμένα νερά. Εθνικές προδιαγραφές σχετικά με την ποιότητα του ανακυκλωμένου νερού υπάρχουν από το 1991 και συμπληρώθηκαν το 1996.

Ιταλία

Στην Ιταλία σήμερα αρδεύονται με επεξεργασμένα υγρά απόβλητα 4000 εκτάρια, ενώ απροσδιόριστες είναι οι εκτάσεις στη Νότιο Ιταλία, που αρδεύονται με μη επεξεργασμένα ανακυκλωμένα νερά. Η επεξεργασία βασίζεται στις γενικές προδιαγραφές, που προβλέπει η ιταλική νομοθεσία για την ποιότητα των υδάτων.

Ισπανία

Επεξεργασμένο ανακυκλωμένο νερό χρησιμοποιείται σε πολλές περιοχές της Ισπανίας σε τέσσερις μορφές χρήσεων: πότισμα εγκαταστάσεων γκολφ, άρδευση καλλιεργειών, ενίσχυση του υδροφόρου ορίζοντα των παράκτιων περιοχών για την αποφυγή της εισδοχής θαλασσινού νερού σε αυτόν ή και την αύξηση της ροής των ποταμών, προκειμένου να προστατευτούν τα παραποτάμια οικοσυστήματα. Εθνικές προδιαγραφές δεν υπάρχουν, ωστόσο τρεις τοπικές κυβερνήσεις, η Ανδαλουσία, οι Βαλεαρίδες και η Καταλονία έχουν θεσπίσει προδιαγραφές.

Βέλγιο

Στο Βέλγιο υφίσταται επεξεργασία και ανακυκλώνεται το 38% των χρησιμοποιημένων νερών, για να χρησιμοποιηθεί σε βιομηχανικές δραστηριότητες. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται το ποσοστό επεξεργασίας των χρησιμοποιημένων υδάτων να ανέλθει στο 60%. Η κυβέρνηση επεξεργάζεται εθνικές προδιαγραφές.

Πορτογαλία

Η ετήσια ποσότητα χρησιμοποιημένων νερών, που υφίστανται επεξεργασία ανέρχεται σε 580 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Αντιστοιχεί στο 10% των αναγκών σε νερό για άρδευση μια χρονιά με πολύ μικρή ποσότητα βροχοπτώσεων.

Ολλανδία

Η ανακύκλωση του χρησιμοποιημένου νερού είναι περιορισμένη. Το ανακυκλωμένο νερό χρησιμοποιείται συνήθως, είτε από την Πυροσβεστική Υπηρεσία είτε διοχετεύεται στο έδαφος για την αποτροπή εισόδου θαλασσινού νερού στον υδροφόρο ορίζοντα.

Ηνωμένο Βασίλειο

Η επεξεργασία και ανακύκλωση των χρησιμοποιημένων νερών είναι περιορισμένη. Το ανακυκλωμένο νερό χρησιμοποιείται, κυρίως, για τη διατήρηση της στάθμης των ποταμών και την προστασία των οικοσυστημάτων τους. Επίσης, χρησιμοποιείται για το πότισμα γηπέδων γκολφ και πάρκων ή για το πλύσιμο αυτοκινήτων.

Αυστρία

Η ανακύκλωση των χρησιμοποιημένων νερών, λόγω της αφθονίας νερού υψηλής ποιότητας, περιορίζεται σε ορισμένους εξαιρετικά υδροβόρους τομείς της βιομηχανίας (π.χ. χαρτοβιομηχανίες, βιομηχανίες ζάχαρης), στους οποίους η νομοθεσία απαγορεύει την απεριόριστη κατανάλωση πόσιμου νερού.

Γερμανία

Η ανακύκλωση χρησιμοποιημένων νερών γίνεται, μόνο, όπου προκύπτουν λόγοι προστασίας του περιβάλλοντος.

Κύπρος
Η Κύπρος αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα νερού. Η εξοικονόμηση νερού μέσω της συλλογής και επαναχρησιμοποίησης νερού από βιολογικούς καθαρισμούς, αλλά και της επαναχρησιμοποίησης χρησιμοποιημένου νερού οικιακής χρήσης είναι μέρος της πολιτικής για την εξασφάλιση του πολύτιμου αυτού αγαθού. Πρόσφατα, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα ενθάρρυνσης της συλλογής νερού, κυρίως, από το νιπτήρα, το ντους και το νεροχύτη για την αξιοποίησή του στην τουαλέτα (αντί για πόσιμο νερό που χρησιμοποιείται σήμερα στα καζανάκια). Η δημιουργία σχετικών υποδομών επιδοτείται με το ποσό των 400 κυπριακών λιρών.